Sezon na rozmowy o grypie trwa. Przeważnie o tym, czy się zaszczepić, czy nie. Mama zapytała mnie wczoraj wprost: powiedz mi, czy mam się zaszczepić na grypę, no powiedz, ja zrobię tak jak ty powiesz. Taka postawa jest powszechna. Sprzeciwiam się całą swoją wiedzą na temat szczepień takiemu podejściu do swojego zdrowia. O tym czy się zaszczepić, czy nie powinien porozmawiać z nami lekarz i po takiej konsultacji powinniśmy mieć wszystkie informacje, czy poddać się szczepieniu. Lekarz powinien odpowiedzieć na wszystkie nasze pytania i rozwiać wątpliwości, które się co roku pojawiają u wielu pacjentów.
Dla mnie oprócz rozmowy z lekarzem, wiarygodnym źródłem informacji są badania naukowe, które w tym miejscu przytoczę. Wyniki badań naukowych są współcześnie wiedzą powszechnie dostępną, ze względu na edukacyjny charakter działalności naszej fundacji zdecydowałam się przedstawić Wam je w przystępnej formie z odesłaniem do materiału źródłowego.
W 2013 roku przeprowadzono randomizowane badania dotyczące ocena skuteczności i bezpieczeństwa szczepień przeciwko grypie u dzieci i dorosłych chorych na astmę. Badanie dotyczyło szczepień przeciwko grypie u dzieci (w wieku powyżej dwóch lat) i dorosłych z astmą. Wykluczono badania z udziałem osób z przewlekłą obturacyjną chorobą płuc. Szczepienia przeciwko grypie zaleca się chorym na astmę w wielu krajach, ponieważ badania obserwacyjne wykazały, że infekcja grypy może być związana z zaostrzeniami astmy. Jednak szczepienie przeciwko grypie może wywołać świszczący oddech i niekorzystnie wpływać na czynność płuc. Wnioski z badania są następujące: „Pozostaje niepewność co do stopnia ochrony, jaką zapewnia szczepienie przeciwko zaostrzeniom astmy, które są związane z zakażeniem grypą. Dowody z opublikowanych ostatnio badań z randomizacją dotyczących inaktywowanego szczepienia przeciw grypie podzielonego wirusa wskazują, że nie ma znaczącego wzrostu zaostrzeń astmy bezpośrednio po szczepieniu u dorosłych lub dzieci powyżej trzeciego roku życia.”[i]
Na uwagę zasługuje projekt badawczy, który był realizowany w Stanach Zjednoczonych w 2014 roku. Badano związek hospitalizacji chorych na astmę z grypa sezonową i pandemiczną. Badacze postawili tezę, że chociaż grypa jest związana z zaostrzeniami astmy, nie jest jasne, w jakim stopniu związek ten wpływa na korzystanie z opieki zdrowotnej w Stanach Zjednoczonych. Pierwszym celem tego projektu było ustalenie, czy i w jakim stopniu występowanie hospitalizacji z powodu astmy wiąże się z sezonową zmiennością grypy. Po drugie, wykorzystaliśmy trendy grypy (2000-2008), aby pomóc w przewidywaniu przyjmowania astmy podczas pandemii grypy H1N1 w 2009 roku. Wnioski w badaniu były następujące: „Aktywność grypy w populacji jest w znacznym stopniu związana z hospitalizacją astmy w Stanach Zjednoczonych, a związek ten może być wykorzystany do dokładniejszego prognozowania występowania astmy. Nasze wyniki sugerują, że usprawnienie nadzoru, zapobiegania i leczenia grypy może zmniejszyć hospitalizację pacjentów z astmą.”[ii]
Z punktu widzenia pacjenta niezwykle ważne jest kolejne badanie, opublikowane w 2014 roku.
Wcześniejsze badania donosiły, że najczęstszym przewlekłym stanem występującym u pacjentów hospitalizowanych z powodu nowej grypy H1N1 2009 była astma. Jednak badania te nie obejmowały równoległej grupy kontrolnej. W związku z tym naukowcy zbadali związek między stanem astmy a nasileniem grypy H1N1 u dorosłych. Wnioski z tego badania były następujące: Astma może być związana z ciężkością grypy H1N1 wśród osób bez żadnych nie-astmatycznych chorób. Ograniczona wielkość próby nie pozwoliła jednak na pełne ustalenie istotności statystycznej tego badania. Wciąż zalecamy astmatyków jako grupę priorytetową do szczepień i leczenia grypy”.[iii]
Naukowcy nie ustają w badaniach związku z występowania astmy wraz z grypą. Z badan naukowych jasno wynika, że istnieje wskazanie do zaszczepienia się przeciwko grypie, w przypadku współistnienia astmy zarówno u dzieci jak i u dorosłych.
Swoją wiedzę w tej kwestii opieram na badaniach naukowych oraz na rozmowach z zaufanych lekarzem. Nie ufam powielanym w Internecie poglądom, bez odniesienia do źródeł. Z rozmowy z lekarzem czerpię też wiedzę o tym, co jest prawdziwym odczynem poszczepiennym (objawem niepożądanym, wymagającym zgłoszenia do odpowiednich instytucji) a co naturalną, możliwą reakcją organizmu na szczepienie przeciwko grypie.
Dlatego pytajcie lekarza o szczepienie.
I dbajcie o siebie tej jesieni.
Z październikowym pozdrowieniem
Justyna Mroczek-Żal
Prezes Fundacji
[i] Cochrane Database Syst Rev. 2013 28 lutego; (2): CD000364. doi: 10.1002 / 14651858.CD000364.pub4.
Szczepionki do zapobiegania grypie u osób chorych na astmę. Cates CJ1, Rowe BH.
[ii] Respirology. 2014 Jan;19(1):116-21. doi: 10.1111/resp.12165. Association of hospitalizations for asthma with seasonal and pandemic influenza. Gerke AK1, Yang M, Tang F, Foster ED, Cavanaugh JE, Polgreen PM. [iii] J Asthma. 2014 Feb;51(1):69-74. doi: 10.3109/02770903.2013.838257. Epub 2013 Oct 8.